Komisja Środkowoeuropejska PAU

Komisja została założona w 1991 r. z inicjatywy Henryka Batowskiego. Skupiała badaczy zainteresowanych archeologią, historią i kulturą narodów zamieszkujących Europę środkowo-wschodnią. W 1993 r. wyodrębniła się z niej Komisja Wschodnioeuropejska. Odtąd Komisja Środkowoeuropejska (jedna z najbardziej aktywnych) zajmuje się tematyką dotyczącą obszaru położonego między Bałtykiem i Adriatykiem oraz między Łabą, Niemnem i Bugiem, a także po obu stronach środkowego Dunaju.
Aktualna problematyka badań Komisji koncentruje się wokół odrodzenia narodowego, losów organizacji państwowych (m.in. dawnej Czechosłowacji i Jugosławii oraz Węgier), a także historii politycznej regionów mieszanych pod względem etnicznym, kulturowym i religijnym oraz ich wzajemnych stosunków. Komisja ma już znaczący dorobek. Efekty jej działalności odzwierciedlają jej „Prace” (red. Jan Machnik i Irena Stawowy-Kawka).

Zobacz stronę czasopisma „Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne” na portalach:

• Polskiej Akademii Umiejętności
• Czasopism Naukowych ejournals.eu

Miło nam poinformować, że Tom XXVI Studiów Środkowoeuropejskich i Bałkanistycznych otrzymał wyróżnienie od jury Nagrody im. prof. Jerzego Skowronka. Organizatorem Nagrody jest redakcja „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”, zaś przewodniczącym jury prof. dr hab. Jarosław Czubaty. W tym roku odbyła się dwudziesta trzecia edycja Nagrody, a uroczystość wręczenia miała miejsce 18 maja 2018 w trakcie Warszawskich Targów Książki.

Zobacz dyplom (kliknij tutaj)

Członkowie Komisji

Komisja Wschodnioeuropejska PAU

Komisja wyłoniła się w 1993 r. z utworzonej dwa lata wcześniej Komisji Środkowoeuropejskiej. Obszarem jej zainteresowania są wszystkie kraje Europy wschodniej, z tym, że w chwili obecnej – z uwagi na specjalizacje badawcze jej członków – głównie Rosja, Białoruś i Ukraina. Komisja stara się uwzględniać w swej działalności badawczej jak najszerszy wachlarz zagadnień tego regionu, zarówno jego przeszłości, jak i dnia dzisiejszego, od archeologii, poprzez historię, piśmiennictwo, religię, sztukę, języki, po problemy politologiczne i socjologiczne.
Działalność Komisji nie ogranicza się do posiedzeń referatowo-dyskusyjnych; organizowane są też sesje naukowe (m.in. „Łemkowie i łemkoznawstwo w Polsce”, „Formuły patriotyzmu w Europie Wschodniej i Środkowej”) oraz dyskusje panelowe. W ramach „Prac” Komisji (red. Andrzej A. Zięba) ukazały się tomy zarówno wielo-, jak i monotematyczne.

Członkowie Komisji

Komisja Prehistorii Karpat PAU

Komisja powstała w 1996 r. Skupia badaczy zajmujących się najdawniejszymi dziejami osadnictwa w Karpatach, głównie archeologów oraz współpracujących z nimi paleobotaników i paleogeografów. Oto jej główne, aktualnie realizowane, tematy badawcze:
1. Człowiek w Karpatach w młodszym plejstocenie i wczesnym holocenie. Prehistoryczne wykorzystywanie jaskiń karpackich.
2. Pierwsi rolnicy i hodowcy w Karpatach: problemy neolityzacji Karpat.
3. Adaptacja osadnictwa późnego neolitu i początków epoki brązu do warunków środowiskowych Karpat: rozkwit społeczności pasterskich.
4. Procesy osadnicze w późnej prehistorii i protohistorii, ze szczególnym uwzględnieniem wczesnego średniowiecza.
„Prace” Komisji ukazują się nie w cyklu rocznym, ale co parę lat zbierają w dużych tomach wyniki badań, głównie polsko-słowackich. Komisja wydaje rocznik Acta Archaeologica Carpathica, który publikuje oryginalne prace poświęcone zagadnieniom archeologii obszarów górskich, szczególnie karpackich. Czasopismo jest wydawane od 1958 roku. Począwszy od tomu 54 (2019) ukazuje nakładem Polskiej Akademii Umiejętności.

Członkowie Komisji

Komisja Historii i Kultury Żydów PAU

Komisja powstała w 1995 r. Jej działalność dotyczy dziejów i kultury Żydów w Polsce i Europie. Skupia ona badaczy kilku specjalności, zainteresowanych problematyką żydowską. Odbywa zwyczajne posiedzenia z referatami i dyskusją, organizuje także, wspólnie z Polskim Towarzystwem Studiów Żydowskich, Instytutem Judaistyki UJ oraz Instytutem Religioznawstwa UJ, cykliczne konferencje judaistyczne (1995, 1998, 2002, 2007, 2010, 2014) pod hasłem „Żydzi i judaizm we współczesnych badaniach polskich”. Wyniki ich publikowane są w wydawnictwie pod tym samym tytułem.

Członkowie Komisji

Komisja Prawnicza PAU

W skład Komisji wchodzą prawnicy reprezentujący prawie wszystkie gałęzie prawa publicznego i prywatnego. Komisja jest miejscem dyskusji nad aktualnymi problemami, przemianami i nowymi zjawiskami w prawie. Ponadto Komisja stawia sobie za cel formułowanie apolitycznych opinii o projektach aktów normatywnych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na projekty odnoszące się do instytucji o fundamentalnym znaczeniu dla systemu prawnego. Formułowane opinie i oceny poprzedzone są przeprowadzeniem rzetelnych badań naukowych zaprojektowanych zgodnie z prawidłami metodologii właściwymi dla nauk prawnych. Warto przy tym podkreślić, że referaty naukowe częstokroć wygłaszane są przez badaczy spoza Komisji, a pochodzących z różnych ośrodków uniwersyteckich w Polsce i z zagranicy. Posiedzenia naukowe Komisji są co do zasady otwarte, stąd cieszą się dużym odzewem nie tylko wśród jej członków, ale również niebędących jej członkami: pracowników naukowych, przedstawicieli zawodów prawniczych, a nawet studentów i doktorantów.
Pod auspicjami Komisji ukazują się dwa czasopisma: „Kwartalnik Prawa Prywatnego” i „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych”.

• przejdź do strony internetowej czasopisma „Kwartalnik Prawa Prywatnego”
• przejdź do strony internetowej czasopisma „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych”

Członkowie Komisji

Komisja Historii Wojen i Wojskowości PAU

Komisja została powołana w 2002 r., jako Komisja Historii II Wojny Światowej, w związku ze zorganizowaną w Krakowie konferencją naukową poświęconą polskiemu wywiadowi w czasie II wojny światowej. Ukazanie się materiałów tej konferencji pt. Wkład polskiego wywiadu w zwycięstwo aliantów w II wojnie światowej (2004) zainaugurowało działalność tej Komisji. W 2005 r. Komisja zmieniła nazwę na „Komisja Historii Wojen i Wojskowości”, dostosowując ją do faktycznego profilu swojej działalności. W jej dorobku znajduje się 8 tomów „Prac”: 6 monotematycznych i 2 wielotematyczne. Twórcą i pierwszym przewodniczącym Komisji był Marian Zgórniak (zm. 2007).

Członkami Komisji są historycy, których zainteresowania badawcze koncentrują się głównie na dziejach wojskowości polskiej i powszechnej od epoki nowożytnej po czasy najnowsze, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki pierwszej i drugiej wojny światowej. Na posiedzeniach naukowych Komisji referaty wygłaszają zarówno jej członkowie, jak również badacze nienależący do Komisji, reprezentujący różne ośrodki uniwersyteckie w Polsce. Prezentowane wyniki badań oparte są na solidnej podstawie źródłowej oraz wyczerpującej literaturze przedmiotu. Posiedzenia naukowe Komisji cieszą się dużym zainteresowaniem wśród doktorantów i studentów.

W dorobku  Komisji znajduje się 12 tomów „Prac” opublikowanych przez Wydawnictwo Polskiej Akademii Umiejętności.

Członkowie Komisji

Komisja Etnograficzna PAU

Komisja Etnograficzna powstała w roku 1926 w wyniku metamorfozy starszej struktury organizacyjnej – Komisji Antropologicznej Akademii Umiejętności, działającej od roku 1874, której nazwa odzwierciedlała ówczesne szerokie rozumienie antropologii jako nauki o człowieku – uczestniku świata natury i kultury. Pod wspólnym antropologicznym szyldem skupiała przedstawicieli bardzo różnych specjalności, m. in. geologii, geografii, fizyki, matematyki, zoologii, anatomii i medycyny, archeologii, historii, etnografii, plastyki. W jej ramach istniały trzy działy: archeologiczno-antropologiczny, antropologiczny (fizyczny) i etnologiczny.
Utworzenie w roku 1926 odrębnej Komisji Etnograficznej Polskiej Akademii Umiejętności było konsekwencją dynamicznego rozwoju etnografii/etnologii jako samodzielnej dyscypliny naukowej i formą uznania wartości tej gałęzi wiedzy. KE PAU inicjowała intensywne prace badawcze, których wyniki publikowane były w serii „Prac Komisji” (17 tomów w latach 1927-1938) oraz w oddzielnych wydawnictwach zwartych.
Po roku 1952 Komisja znalazła się w Oddziale PAN w Krakowie a w 2011 roku, na zdecydowane życzenie członków powróciła do macierzystej instytucji – PAU.
Zachowując dawną nazwę, Komisja Etnograficzna ma w swoim programie szeroki zakres tematyczny, odzwierciedlający różnorodne pola badawcze współczesnej etnografii/etnologii/antropologii kulturowej. Wymiar teoretyczno-metodologiczny, jak i empiryczny aktualnie podejmowanych badań kultury często przedstawiają naukowcy nienależący do KE, afiliowani w różnych ośrodkach akademickich. Posiedzenia naukowe odbywają się raz w miesiącu, ponadto okazjonalnie KE organizuje lub współorganizuje sesje tematyczne. Poszerzone streszczenia wystąpień są publikowane w „Roczniku PAU”.
W 2014 r. podjęto nową serię wydawniczą: „Monografie Komisji Etnograficznej PAU”, prezentującą najbardziej wartościowe opracowania. Przewodniczącą Komitetu Naukowego serii jest dr hab. Róża Godula-Węcławowicz, prof. PAN.
W lutym 2021 r. Komisja Etnograficzna PAU wraz z  Polskim Towarzystwem Ludoznawczym, Polskim Instytutem Antropologii i Komitetem Nauk Etnologicznych PAN ustanowiły wspólny konkurs im. Zofii Sokolewicz na najbardziej interesujące, prezentujące wysoki poziom merytoryczny oraz metodologiczny prace: doktorską i magisterską z zakresu etnologii i antropologii społeczno-kulturowej. Jedną z nagród jest zaproszenie do wygłoszenia referatu na posiedzeniu naukowym Komisji Etnograficznej.

Przejdź do linków:

• http://pau.krakow.pl/index.php/pl/wydawnictwo/publikacje-on-line/rocznik-pau
• http://pau.krakow.pl/index.php/pl/wydawnictwo/spis-publikacji/prace-komisji/monografie-komisji-etnograficznej
• https://ptl.info.pl/aktualnosci/381,Konkurs-im-Zofii-Sokolewicz.html
• https://www.facebook.com/Komisja-Etnograficzna-PAU-102663058368979/
• zobacz spis referatów

Członkowie Komisji

Komisja Nauk Ekonomicznych PAU

Komisja została powołana do życia w 2004 r. Jej zadaniem jest tworzenie forum do dyskusji i formułowania niezależnych opinii naukowych dotyczących problemów ekonomicznych Polski i współczesnego świata, a także inspirowanie badań nad doskonaleniem metod analizy i prognozowania sytuacji ekonomicznej. Jej działalność koncentruje się na organizowaniu posiedzeń naukowych z referatami dotyczącymi aktualnych problemów społeczno-gospodarczych. Jej członkowie aktywnie uczestniczą w badaniach naukowych realizowanych w ramach grantów oraz służą administracji publicznej i samorządowej jako eksperci w zakresie rozwiązywania aktualnych problemów ekonomicznych i społecznych.

Członkowie Komisji

Komisja Archeologii Krajów Śródziemnomorskich PAU

Celem Komisji, która powstała w 2016 r., jest integracja środowiska polskich archeologów i innych specjalistów, np. architektów i konserwatorów, prowadzących badania w szeroko rozumianym regionie śródziemnomorskim. Zakres chronologiczny badań zamyka się w przedziale od paleolitu po czasy wczesnobizantyńskie. Inicjatorką powstania Komisji była prof. dr hab. Ewdoksia Papuci-Władyka. Działalność Komisji skupia się na organizowaniu posiedzeń i sesji naukowych oraz dyskusji panelowych, podczas których członkowie Komisji i zaproszeni goście dzielą się wynikami swoich badań i doświadczeniami terenowymi zdobytymi w krajach okalających Morze Śródziemne.

Zobacz profil Komisji na Facebooku - www.facebook.com/KomAKS.PAU

Członkowie Komisji

Komisja Medioznawcza PAU

Komisja powstała w 2017 r. jako wyraz refleksji naukowej nad żywiołowo rozwijającymi się technologiami cyfrowymi, nowymi metodami komunikowania się i przekazu informacji, a także nad funkcjonowaniem mediów w społeczeństwie.
Komisja w swoich pracach koncentruje się na immanentnym i holistycznym badaniu mediów, na ich historii i teorii oraz na tym, jak media tworzą wiedzę, przetwarzają i przekazują ją w procesie komunikacji, nie zapominając o źródłach i korzeniach medioznawstwa jako dyscypliny wiedzy, stawiając jednak na pierwszym planie jej jednorodność merytoryczną i metodologiczną.

Zobacz stronę internetową Rocznika Medioznawczego

Zobacz spis referatów na posiedzeniach Komisji Medioznawczej

Członkowie Komisji

Komisja Biograficzna PAU

Decyzją Zarządu Wydziału II Historyczno-Filozoficznego Polskiej Akademii Umiejętności 1 VI 2021 r. powstała Komisja Biograficzna. Jej celem jest konsolidacja środowiska badaczy, zajmujących się szeroko pojętą biografistyką i biografią, jako gatunkiem w domenie historii historiografii.
Inicjatorami utworzenia Komisji Biograficznej są redaktorzy i współpracownicy Polskiego Słownika Biograficznego. Polska Akademia Umiejętności była instytucją, dzięki której w 1935 r. powstało to monumentalne wydawnictwo polskiej historiografii. Redakcja PSB do dzisiaj mieści się w budynku PAU przy ul. Sławkowskiej 17 w Krakowie, stając się swoistego rodzaju Mekką naukowo uprawianej biografistyki.
Zadania Komisji Biograficznej PAU
1. Prowadzenie otwartych spotkań dydaktyczno-naukowych poświęconych szeroko pojętej biografistyce: w zakresie biografistyki historycznej, biografistyki encyklopedyczno-słownikowej, genealogii, teorii badań biograficznych i ich miejsca w nauce historycznej, warsztatu badawczego, genealogicznego etc.
2. Organizacja spotkań członków Komisji Biograficznej, służących rozwojowi naukowej dyskusji o potrzebach i wyzwaniach współczesnej biografistyki historycznej, promujących potencjał badawczy tej dyscypliny, mieszczący się w nurcie współczesnej historiografii (mikrohistoria, her-story, historia życia, historia mówiona, psychohistoria, genealogia itp.)
3. Organizacja otwartych paneli dyskusyjnych (interdyscyplinarnych) w związku z biograficznymi nowościami wydawniczymi, realizowanymi projektami biograficznymi. Prezentacja skomplikowanych zagadnień biograficznych
4. Debaty nad biogramami Polskiego Słownika Biograficznego. Komisja jako forum, na którym będą prezentowane głosy o wadach, pominięciach lub nadreprezentatywności (np. galicyjskich/krakowskich) biografii etc.
5. Organizacja konferencji poświęconych m.in. dziejom rodzin, biografistyce jako subdyscyplinie nauk historycznych etc., będących dyskusyjnym i opiniotwórczym forum specjalistów/naukowców
6. Nawiązywanie międzynarodowej współpracy z instytutami i ośrodkami biograficznymi
7. Inicjowanie badań z zakresu biografistyki, realnie przekładających się na projekty badawcze
8. Organizowanie warsztatów biograficznych, otwartych także dla amatorów, (może w ramach „letniej szkoły”).

Członkowie Komisji