Komisja Filozofii Nauk PAU

Komisja powstała na mocy uchwały Rady PAU z 26 VI 2012, w wyniku połączenia dwóch dotychczasowych Komisji: Filozofii Nauk Przyrodniczych oraz „Fides et Ratio”. Pierwsza z nich, utworzona w 2005 r. z inicjatywy prof. Jerzego Janika, była jego autorskim dziełem opartym na doświadczeniach interdyscyplinarnych spotkań wywodzących się jeszcze z czasów spotkań z kardynałem Karolem Wojtyłą. Komisja stawiała sobie za cel refleksję naukową na pograniczu filozofii oraz nauk wchodzących w skład Wydziałów III, IV i V PAU; opublikowała 5 tomów „Prac”. Druga Komisja, utworzona w 2007 r. przez ks. prof. Michała Hellera i grupę innych członków PAU, stawiała sobie za cel refleksję naukową nad myślą Jana Pawła II, w tym także zbadanie szeroko rozumianego kontekstu intelektualnego tej myśli we współczesnym świecie. Komisja „Fides et Ratio” ma w swoim dotychczasowym dorobku 2 zeszyty „Prac”.

Komisja Filozofii Nauk, jako sukcesorka obu dotychczasowych Komisji, łączy założenia programowe ich obu. Refleksja uprawiana w kręgu Komisji jest kontynuacją i rozwinięciem długiej tradycji krakowskiej filozofii przyrody uprawianej od XIX w. Wyjątkowy styl refleksji usytuowanej w kontekście interdyscyplinarnym, na pograniczu nauk, filozofii i teologii stwarza dogodne miejsce do spotkania uczonych zajmujących się różnymi obszarami wiedzy i daje szansę na owocne dyskusje nad fundamentalnymi kwestiami filozoficznymi kształtującymi naukę w przeszłości i obecnie.
W pole zainteresowań badawczych Komisji wchodzą nauki formalne, takie jak: matematyka, fizyka, astronomia, nauki chemiczne i biologiczne, nauki kognitywne, a także nauki humanistyczne oraz sztuka. Komisji Filozofii Nauk bliski jest program „filozofii w nauce”, w ramach którego rozważa się wpływ idei filozoficznych na kształtowanie się teorii naukowych, tropi się tradycyjne problemy filozoficzne uwikłane w te teorie oraz prowadzi filozoficzny namysł nad założeniami nauk empirycznych. W takim ujęciu manifestuje się w szczególny sposób ciągłość nauki z filozoficznym dziedzictwem myśli europejskiej, mającej swój początek w filozofii antycznej Grecji. Namysł nad nauką i jej rolą w kulturze kieruje badawczą uwagę Komisji ku problematyce teologicznej, w szczególności ku dialogowi pomiędzy nauką a teologią i związanym z nim zagadnień metodologicznych i historycznych.


Komisja Filozofii Nauk organizuje comiesięczne posiedzenia, podczas których wybrane zagadnienia prezentują wybitni przedstawiciele nauk, filozofii oraz teologii. Corocznie przy współudziale Komisji organizowane są Krakowskie Konferencje Metodologiczne – cykl konferencji filozoficznych o ugruntowanej renomie krajowej i międzynarodowej. Komisja organizuje także konferencje okolicznościowe, jak np. z okazji różnych rocznic wydarzeń oraz dzieł wybitnych ludzi nauki polskiej i zagranicznej.
Komisja Filozofii Nauk publikuje prace członków oraz zaproszonych gości na łamach czasopisma „Philosophical Problems in Science (Zagadnienia Filozoficzne w Nauce)”, indeksowanego m.in. w bazach Scopus i Web of Science. Pracom tym poświęcone są albo całe numery czasopisma (nr 57, 58, 59, 62), albo odpowiedni dział „Proceedings of the PAU Commission on the Philosophy of Science/Z prac komisji Filozofii Nauk PAU”. Prace dostępne są on-line w trybie open access na stronie czasopisma: https://zfn.edu.pl/

Członkowie Komisji