KODEKS ETYCZNY „ROCZNIKA MEDIOZNAWCZEGO” PAU
ETYKA PUBLIKACJI I STWIERDZENIE NADUŻYCIA
Czasopismo naukowe „Rocznik Medioznawczy PAU” dba o etyczność i jakości publikacji naukowych. Dlatego też respektowanie norm etycznych jest obowiązkiem wszystkich stron zaangażowanych w proces publikacji na łamach czasopisma „Rocznik Medioznawczy PAU”: autorów, redaktorów i rady naukowej, recenzentów i wydawcy. Wszystkie artykuły zgłoszone do publikacji w „Roczniku Medioznawczym PAU” są recenzowane pod kątem ich autentyczności, etyczności oraz użyteczności.
OBOWIĄZKI REDAKCJI
Monitorowanie standardów etycznych. Zespół redakcyjny monitoruje standardy etyczne publikacji naukowych i podejmuje wszelkie możliwe środki przeciwko jakimkolwiek nadużyciom w publikacji.
Zasada przejrzystości i otwartości. Materiały nadsyłane do redakcji są oceniane ze względu na ich wartość naukową bez względu na rasę, płeć, orientację seksualną, przekonania religijne, obywatelstwo lub ideologię polityczną autorów. Redaktorzy powinni opierać swoje decyzje jedynie na znaczeniu (ważności, aktualności, oryginalności etc.) tematu, jakości publikowanej pracy, włączając w to zarówno strukturę artykułu, jak i jasność wypowiedzi, a zwłaszcza siły, przejrzystości i wagi argumentacji, oryginalność ujęcia tematu oraz wkładu w rozwój teorii i zasobu wiedzy w dziedzinie mediów i komunikacji społecznej.
Redakcja zapewnia odpowiednią weryfikację materiałów przez wykwalifikowanych i kompetentnych recenzentów (w tym recenzenta statystycznego w stosownych przypadkach) wszelkich publikowanych artykułów, raportów i opinii z badań. Redakcja zapewnia dobór odpowiednich recenzentów, tj. osób, które są w stanie obiektywnie ocenić pracę, a równocześnie są wolne od dyskwalifikujących ich konkurencyjnych interesów.
Decyzje o publikacji. Redakcja jest odpowiedzialna za podjęcie decyzji, który z przedłożonych artykułów powinien lub nie powinien zostać opublikowany. Decyzja o przyjęciu lub odrzuceniu dokumentu do publikacji zależy od jego znaczenia, oryginalności, przejrzystości i znaczenia dla rozwoju dyscypliny naukowej.
Poufność. Redaktor naczelny i członkowie zespołu redakcyjnego zapewniają poufność procesu recenzyjnego materiałów kierowanych do druku. Redakcja nie ujawnia jakichkolwiek informacji na temat recenzowanych materiałów nikomu poza ich autorami, recenzentami, potencjalnymi recenzentami, ekspertami redakcyjnymi oraz wydawcą.
Upublicznianie materiałów. Materiały niepublikowane dołączane do nadsyłanych materiałów nie mogą być wykorzystywane przez redaktora naczelnego lub członków zespołu redakcyjnego w ich własnych badaniach bez pisemnej zgody autorów.
Konflikt interesów. Redakcja bezwzględnie eliminuje wszelkie uwikłania komercyjne, które naruszają standardy intelektualne i etyczne.
Uczciwość zapisu naukowego. Redakcja dba o prawdziwość publikowanych danych naukowych. Działanie na rzecz weryfikacji danych odbywa się za pomocą systemu poprawek, a także – gdy zajdzie potrzeba – redakcja podejmuje decyzję o wycofaniu zdyskwalifikowanego materiału, zwłaszcza w sytuacji podejrzenia o posługiwanie się przez jego autora (autorów) wynikami nierzetelnie prowadzonych badań. Plagiat i fałszywe dane są niedopuszczalne, dlatego też redakcja korzysta z systemu wykrywania zapożyczeń i plagiatów (w tym oprogramowania szukające podobnych tytułów) w materiałach złożonych do druku. Redakcja zawsze chętnie publikuje poprawki, wyjaśnienia, informacje o wycofaniu materiału oraz przeprosiny w razie potrzeby.
Wycofywanie artykułów. Redaktorzy powinni podejmować natychmiastowe i adekwatne działania w przypadku podejrzenia o popełnienie wykroczenia etycznego lub naruszenia przyjętych standardów. Decyzje te dotyczyć mają nie tylko kwestii akceptacji lub odrzucenia publikacji materiału, ale także podjęcia wszelkich możliwych działań na rzecz racjonalnej próby rozwiązania zaistniałych problemów.
Redakcja czasopisma bierze pod uwagę wycofanie publikacji, jeśli:
- istnieją dowody, że wyniki badań są niewiarygodne, dane uzyskano w wyniku niewłaściwego postępowania (np. fabrykowania danych) lub niezamierzonego błędu (np. błędnych obliczeń lub błędów metodologicznych);
- wyniki zostały wcześniej opublikowane w innym miejscu bez odpowiedniego odsyłacza, zezwolenia lub uzasadnienia (przypadki zbędnej publikacji);
- stanowi ona plagiat lub zgłasza nieetyczne badania.
Redakcja odpowiednio redaguje zawiadomienia o wycofaniu. Informacja ta jest powiązana z wycofanym artykułem poprzez dołączenie w nagłówku zawiadomienia informacji o tytule oraz autorze (autorach) materiału), a także informacji o tym, kto podjął decyzję o wycofaniu artykułu. Aby skutecznie odróżniać niezamierzone błędy od nieetycznego postępowania, powiadomienia o wycofaniu będą zawsze informować o powodach wycofania danego materiału.
Wycofane artykuły nie będą usuwane z drukowanych kopii czasopisma ani z archiwów elektronicznych, ale ich wycofany status zostanie wskazany tak wyraźnie, jak to tylko możliwe.
Autorstwo publikacji. Redakcja ponosi odpowiedzialność za dobór i wdrożenie adekwatnych systemów weryfikacji autorstwa lub współautorstwa, które promują dobre praktyki, zwłaszcza takich rozwiązań, które skutecznie weryfikują autorstwo publikowanych materiałów oraz efektywnie zapobiegają nadużyciom, w tym zjawiskom ghost writing oraz guest authors.
Procedury wydawnicze. Redakcja odpowiada za aktywne poszukiwanie opinii autorów, czytelników, recenzentów i członków rad redakcyjnych na temat sposobów poprawy procesów wydawniczych czasopisma. Redaktorzy są odpowiedzialni za dotrzymanie terminów publikacji i powinni współpracować z wydawnictwem na każdym etapie procesu publikacji. Redaktorzy powinni zapobiegać powstawaniu wszelkich konfliktów interesów pomiędzy pracownikami, autorami, recenzentami i członkami Rady.
OBOWIĄZKI AUTORÓW
Standardy sprawozdawczości. Autorzy raportów z oryginalnych badań powinni przedstawić dokładny opis wykonanej pracy oraz obiektywne wnioski na temat jej znaczenia. Podstawowe dane powinny zostać odpowiednio zaprezentowane, a publikacja musi zawierać wystarczającą ilość szczegółowych informacji i odniesień, aby zapewnić powtarzalność zastosowanej procedury badawczej. Fabrykowanie wyników oraz prezentowanie fałszywych (lub nieuprawnionych) wniosków stanowi nieetyczne zachowanie i powoduje odrzucenie lub wycofanie maszynopisu lub opublikowanego już materiału.
Oryginalność i plagiat. Autorzy powinni być przekonani o oryginalności prac procedowanych do druku. W przypadku korzystania z dzieł i / lub koncepcji (idei, pomysłów, stwierdzeń etc.) innych autorów, należy zawsze – w formie odpowiednio zredagowanych przypisów i odniesień – w sposób pełny i jednoznaczny lokalizować źródło. Plagiat i posługiwanie się fałszywymi danymi są niedopuszczalne.
Zachowanie dostępu do danych. Autorzy mogą zostać poproszeni o przedstawienie surowych danych do wglądu redakcyjnego. Autorzy powinni być przygotowani do zapewnienia publicznego dostępu do wykorzystanych danych i są zobowiązani do przechowywania danych przez co najmniej rok od publikacji ich artykułu.
Publikacja wielokrotna lub równoległa. Autorzy nie mogą publikować materiałów prezentujących zasadniczo te same badania w więcej niż jednym czasopiśmie. Przesłanie tego samego tekstu do więcej niż jednego czasopisma stanowi jednocześnie nieetyczne zachowanie wydawnicze i jest niedopuszczalne.
Autorstwo publikacji. Autorstwo publikowanego tekstu musi być ograniczone wyłącznie do osób, które wniosły istotny wkład w koncepcję, projekt badań, ich wykonanie oraz/lub interpretację wyników. Wszyscy, którzy wnieśli wkład, powinni być wymienieni jako współautorzy. Autorzy muszą upewnić się, że wszyscy właściwi współautorzy zostali uwzględnieni w informacji na temat autorstwa artykułu oraz że nie pojawiają się w tejże informacji jakiekolwiek osoby, które nie brały udziału w powstawaniu artykułu. Autorzy publikacji muszą ponadto upewnić się, że wszyscy współautorzy zapoznali się i zatwierdzili ostateczną wersję artykułu oraz wyrazili zgodę na jego publikację.
Lokalizacja źródeł. Autorzy są zobowiązani do podawania pełnej i prawidłowej informacji na temat wykorzystania pracy innych. Autorzy powinni cytować publikacje, które miały wpływ na określenie tematu i zakresu prezentowanych prac.
Podstawowe błędy w opublikowanych pracach. Jeśli autor odkryje istotny błąd lub niedokładność w swojej już opublikowanej pracy, to jego obowiązkiem jest niezwłoczne powiadomienie o tym fakcie redaktora naczelnego czasopisma (lub wydawcy) oraz natychmiastowe podjęcie współpracy z zespołem redakcyjnym w celu wycofania lub poprawienia artykułu.
OBOWIĄZKI RECENZENTÓW
Wkład w decyzje redakcyjne. System wzajemnych ocen i kontroli pomaga zespołowi redakcyjnemu w podejmowaniu decyzji redakcyjnych, a także autorom publikowanych artykułów, raportów i opinii z badań w procesie poprawienia jakości ich prac.
Szybkość procesu recenzyjnego. Każdy wyznaczony recenzent, który nie czuje się kompetentny do oceny przedstawionego mu tekstu lub ma świadomość, że terminowa ocena tego tekstu nie będzie możliwa, powinien niezwłocznie powiadomić o tym fakcie redaktora naczelnego i zrezygnować z przygotowania recenzji.
Poufność. Każdy recenzowany materiał musi zostać potraktowany jak dokument poufny. Teksty recenzowane nie mogą być pokazywane lub omawiane z innymi osobami, z wyjątkiem osób pisemnie upoważnionych do tego przez redaktora naczelnego.
Standardy obiektywizmu. Recenzje muszą być przeprowadzone obiektywnie. Jakiekolwiek przejawy krytyki osoby autora są niedopuszczalne. Recenzenci muszą jasno i jednoznacznie wyrażać swoje opinie za pomocą odpowiedniej argumentacji.
Potwierdzanie źródeł. Zadaniem recenzentów jest wskazywanie właściwych i publicznie dostępnych źródeł, które nie zostały zacytowane przez autorów recenzowanych materiałów. Wszelkie istotne podobieństwa lub powielanie się recenzowanego tekstu z jakimikolwiek innymi publicznie rozpowszechnionymi materiałami należy niezwłocznie zgłosić redakcji.
Ujawnianie konfliktu interesów. Wszelkie informacje, a zwłaszcza oryginalne koncepcje naukowe, uzyskane w wyniku procedury recenzyjnej oceny, muszą zostać zachowane w tajemnicy, a zwłaszcza nie mogą być wykorzystane do osobistej korzyści recenzenta. Recenzenci nie powinni dokonywać oceny tekstów, w których pojawiają się konflikty interesów wynikające z konkurencyjnych, opartych na współpracy lub innych relacjach z autorami lub instytucjami zaangażowanymi w tworzenie recenzowanego artykułu.